Sretan vam Prvi Maj!

Parada povodom Dana radnika u Torontu septembra 1900.

Sjecamo se proslava Prvog Maja, parada kroz grad, uranaka, izleta, prostrtih deka na travnjacima, korpi sa hranom i picem, pecenja jagnjadi, fudbala na male na travnjacima, cike, vriske...

Sjecamo se i lekcija o istoriji tog praznika koje smo tih dana ucili u skoli.



Ideja da se Prvi Maj proslavlja kao dan radnika je potekla u Australiji 1856 (hvala Internetu) gdje su se radnici borili za osmosatni radni dan. Ali, Druga Internacionla odrzana u Parizu 1989. je poglasila Prvi maj za Medjunarodni praznik rada kao sjecanje na  strajk i krvavi sukob radnika i policije u Cikagu 1886. Policija je tada otvorila vatru na nenaoruzane radnike, neko iz mase radnika (kazu anarhisti) bacio je bombu na policiju. Policija je uzvratila i eto belaja... Kao i u mnogim drugim pricama i legendama postoje dvije verrzije o tome ko je prvi otpoceo.... Poginulo 12 radnika i 7 policajajca. ( Ni tu se izvori informacija ne slazu).

Kasnije, oam anarhista objeseno.

I pored toga sto su u to doba sredstva informisanja i komunikacija bila daleko iza ovih danasnjih, dogadjaji u Cikagu pokrenuli su lavinu demonstracija u cijelom svijetu.

Radnici svijeta su proslavljali Prvi Maj kao svoj praznik, ali on nije lako postajao zvanican drzavni praznik. Zapravo, on je kao praznik rada i radnika zvanicno slavljen samo u komunistickim i socijalistickim zemljama. U USA, na cijem tlu su se desili dogadjaji koji su inspirisali radnike cijelog svijeta, Prvi maj nije praznik radnika i rada. U USA i Kanadi se prvi ponedjeljak u septembru slavi kao praznik radnika. U Australiji prvi ponedjeljak u oktobru, u Novom Zelandu cetvrti ponedjeljak u oktobru...



Tu dolazimo do zanimljive istorije ovog dana za koju se ne sjecam da se ucila u nasim skolama.



Prvi maj se slavio i u starom svijetu. U predhriscansko doba u starom Rimu bio je dan posvecen boginji cvijeca Flori. U Germanskim zemljama se slavio kao Noc vjestica. U vecini zemalja tadasnje pred-hriscanske Evrope proslavljan je kao prvi dan ljeta. Kasnije, sirenjem hriscanstva, i pokrstavanje pagana, mjesec maj postaje mjesec Djevice Marije, a prvi dan maja postaje dan koji slavi blazenu Djevicu Mariju. I pored toga sto je hriscanstvo nametalo svoje praznike, paganski obicaji i znacenja u proslavi ovog dana su se na neki nacin zadrzali, tako da se Prvi Maj u Njemackoj slavi kao praznik rada ali i kao Noc vjestica, u Velikoj Britaniji se slavi i kao dan ujedinjenja Engleske i Skotske i nastanka Velike Britanije. U Francuskoj je to i dan kada muskarci svojim ljubljenima poklanjaju ljiljane. U Indiji se slavi kao Maharashtra dan....



Uglavnom, Prvi maj se, bez obzira na razloge, tradiciju i povode, slavi u cijelom svijetu.



I zato, svima vama sirom svijeta, Sretan Prvi Maj!